Paulownia omszona to drzewo, które ma piękne kwiaty. Sprawdź, jak je uprawiać w ogrodzie i czy każda paulownia to drzewo tlenowe

W ogrodach, oprócz typowych roślin ozdobnych, coraz częściej sadzimy też drzewa i to nie tylko te najpopularniejsze, ale też mniej znane jak np. paulownia omszona (Paulownia tormentosa), znana też jako drzewko cesarskie oraz paulownia cesarska. Przed uprawą warto jednak poznać wymagania rośliny, bo może się okazać, że w naszym ogrodzie sobie nie poradzi.

Paulownia pochodzi z Chin i w naturze może dorastać do ok. 20 m wys. (w naszym klimacie osiąga zaledwie połowę tej wysokości). Swoją nazwę gatunkową drzewo zawdzięcza włoskom, które pokrywają jego młode pędy, liście, pąki, ogonki liściowe, a nawet zewnętrzną część kwiatów. Paulownia ma ładny, zaokrąglony pokrój, prosty, dobrze widoczny pień i luźną, rozłożystą koronę z grubymi konarami, które w dolnych partiach rozkładają się na boki. W sezonie wegetacyjnym jej największą ozdobą są osadzone na długich ogonkach, wspaniałe, duże, ciemnozielone liście. Są one sercowate lub lekko klapowane z widocznym na blaszce unerwieniem.

Zanim jednak pojawią się liście, wiosną (w maju) drzewo obsypuje się niezwykle efektownymi, liliowoniebieskimi, mocno pachnącymi kwiatami. Wprawdzie pojedynczy, dzwonkowaty kwiat nie jest duży, ale z wieloma innymi kwiatami tworzy wzniesione, gęste, duże, wiechowate kwiatostany, dochodzące nawet do 40 cm długości.

Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się owocostany, mające postać owalnych, brunatnych torebek, które mogą pozostać na drzewie nawet przez kilka lat.

Polecamy: Albicja jedwabista to oryginalne drzewko o pięknych kwiatach. Sprawdź, jak ją uprawiać i pielęgnować w polskich warunkach

Paulownia ma wiele do zaoferowania i z pewnością może być wspaniałą ozdobą ogrodu, ale tylko wtedy, gdy rośnie w najcieplejszych rejonach kraju, gdyż jest wrażliwa na niskie temperatury (jej pąki kwiatowe przemarzają już przy -15°C, a pędy przy -20°C). Wprawdzie wiosną potrafi doskonale się regenerować, ale jeśli jej pąki kwiatowe przemarzną, o co w naszym klimacie nietrudno, w danym sezonie kwitnąć nie będzie. Młode drzewka bezwzględnie wymagają zimowego okrycia. W chłodniejszych rejonach kraju, zamiast paulowni poleca się więc uprawiać podobną do niej, ale wytrzymalszą na zimno katalpę.

A czego potrzebuje paulownia poza ciepłym, słonecznym stanowiskiem? Przede wszystkim żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, ale stale lekko wilgotnej gleby, gdyż posiada dość płytki system korzeniowy i jest wrażliwa zarówno na suszę, jak i zalanie.

Paulownię można rozmnażać przez wysiew nasion (wtedy na kwiaty trzeba czekać dłużej) lub sadzonki korzeniowe. Nie trzeba się jednak martwić, jeśli sadzonki są małe, gdyż rosną wyjątkowo szybko, osiągając w sezonie nawet 2 m wys. Starsze egzemplarze rosną wolniej, ale i tak ich roczny przyrost bywa imponujący, dlatego roślinę warto systematycznie przycinać. Ponieważ w naszym klimacie drzewo kwitnie rzadko (pąki kwiatowe często przemarzają), lepiej jest postawić na ogromne liście i przycinać drzewo każdej wiosny. Wtedy, choć nie będzie kwitła, lepiej się rozkrzewi i osiągnie mniejsze rozmiary, a także wytworzy dużo okazałych liści, oczyszczających i natleniających powietrze.

Poszukując do uprawy paulowni omszonej, możemy trafić na roślinę o nazwie Oxytree, czyli mieszańca wyprowadzonego od dwóch gatunków paulowni. Roślina jest bardziej mrozoodporna i mniej wymagająca od swoich rodziców, a także szybciej od nich rośnie, lepiej się regeneruje i tworzy większe liście. Celem hodowców było uzyskanie drzewa o bardzo szybkim przyroście i dużej zdolności regeneracyjnej, co pozwalałoby pozyskiwać z niego spore ilości drewna. Z kolei zadaniem ogromnych liści miało być oczyszczanie powietrza z toksyn, pochłanianie dwutlenku węgla i oddawanie do atmosfery znacznych ilości tlenu.

Pozornie wszystko wskazuje na to, że udało się stworzyć „superdrzewo”, będące lekarstwem na wiele problemów współczesnego świata. Niestety, nie jest to jednak tak oczywiste. Wprawdzie twórcy Oxytree zapewniają, że roślina jest nieinwazyjna (wydaje płonne, niezdolne do rozmnażania nasiona), ale jej szybki przyrost, tworzenie odrostów korzeniowych, długi, palowy system korzeniowy i duże zdolności regeneracyjne (szybko odradza się po ścięciu) mogą w przyszłości zagrozić środowisku (istnieje np. ryzyko wyjałowienia i odwodnienia gleby), czyniąc z rośliny swego rodzaju „konia trojańskiego”, więc póki co lepiej poczekać z uprawą drzewa i śledzić jego dalsze losy.